Werknemers die dagelijks veel tijd doorbrengen achter een computer lopen risico's, zoals oogklachten en lichamelijke belasting. De Nederlandse wetgeving stelt specifieke regels op om deze risico's te beperken en werkgevers verantwoordelijk te stellen voor de gezondheid van hun werknemers tijdens beeldschermwerk. Deze regels zijn vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) en het Arbeidsomstandighedenbesluit.

Lees ook: Wat zegt de Arbowet over beeldschermbrillen (ook wel computerbrillen)

Laten we eens nauwkeurig kijken naar wat de Arbowet zegt over beeldschermwerk en beeldschermbrillen, en hoe werkgevers hiermee moeten omgaan.

Regels volgens de Arbowet (Arbobesluit artikel 5.11)

De Arbowet en het Arbobesluit bevatten een aantal belangrijke regels voor werknemers die veel achter een beeldscherm werken. Artikel 5.11 van het Arbobesluit gaat specifiek in op de verplichtingen van werkgevers met betrekking tot beeldschermwerk. Hier volgen enkele cruciale punten (bron: wetten.overheid.nl):

1. Oogonderzoek
   Werknemers die intensief beeldschermwerk verrichten, hebben recht op een oogonderzoek voorafgaand aan het uitvoeren van dit werk. Ook kan een onderzoek worden herhaald wanneer klachten zoals verminderd zicht, vermoeide ogen of hoofdpijn optreden. Dit dient om mogelijke gezondheidsrisico's vroegtijdig te signaleren en te voorkomen.
2. Vergoeding van een beeldschermbril
   Indien uit het oogonderzoek blijkt dat speciale oogcorrectiemiddelen zoals een beeldschermbril nodig zijn, is de werkgever verplicht deze ter beschikking te stellen. Dit geldt als reguliere correctiemiddelen, zoals een leesbril, niet volstaan voor het uitvoeren van het werk.
3. Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
   Werkgevers zijn verplicht de risico’s van beeldschermwerk op te nemen in de RI&E. Hierin worden de mogelijke gevaren van lichamelijke belasting en oogproblemen in kaart gebracht. Werkgevers moeten maatregelen treffen om deze risico’s te beperken, zoals het aanbieden van een beeldschermbril of het zorgen voor ergonomisch meubilair en voldoende pauzes.
4. Pauzes tijdens beeldschermwerk
   Na elke twee uur beeldschermwerk hebben werknemers recht op een pauze of de mogelijkheid om ander werk te doen. Dit helpt om zowel oogklachten als lichamelijke problemen zoals nek- en rugklachten te verminderen (bron: Arboportaal.nl).

Wanneer moet een werkgever een beeldschermbril vergoeden?

Een beeldschermbril kan nodig zijn als gewone brillen, zoals een leesbril, niet volstaan voor beeldschermwerk. De wet stelt dat een werkgever de aanschaf van een beeldschermbril moet vergoeden in de volgende gevallen:

• Leesbril niet voldoende
  Wanneer een leesbril niet voldoende is voor het uitvoeren van beeldschermwerk, dient een beeldschermbril te worden verstrekt.
• Meer dan twee uur beeldschermwerk per dag
  Werknemers die gemiddeld meer dan twee uur per dag aan een computer werken en waarvoor een speciale bril noodzakelijk is, hebben recht op een vergoede beeldschermbril.

Lees ook: Wat moet een werkgever vergoeden?

De verplichting geldt alleen wanneer uit het oogonderzoek blijkt dat een beeldschermbril noodzakelijk is voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Deze vergoeding valt onder de arbeidsomstandighedenwetgeving en is niet afhankelijk van een cao of andere afspraken.

Verplichtingen van de werkgever volgens de Arbowet

De Arbowet stelt duidelijke richtlijnen op om de gezondheid van werknemers te beschermen. Dit betekent dat werkgevers niet alleen verantwoordelijk zijn voor het aanbieden van de juiste voorzieningen, zoals een beeldschermbril, maar ook voor het structureel inrichten van de werkplekken. De belangrijkste verantwoordelijkheden zijn:

• Gezondheidsrisico’s voorkomen
  De werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Dit omvat het uitvoeren van regelmatige gezondheidscontroles en het bieden van de juiste hulpmiddelen, zoals een beeldschermbril.
• Oogonderzoek faciliteren
  Werknemers moeten de mogelijkheid hebben om een preventief oogonderzoek te laten uitvoeren, vooral wanneer ze langdurig beeldschermwerk verrichten.
• Vergoeding van hulpmiddelen
  Wanneer het oogonderzoek aangeeft dat een werknemer een beeldschermbril nodig heeft, is de werkgever verplicht deze te vergoeden. Dit geldt ook als de werknemer al een standaard bril gebruikt maar toch klachten ervaart tijdens beeldschermwerk.

Waarom is goede voorlichting over beeldschermwerk belangrijk?

Naast de verplichting om een beeldschermbril te vergoeden, moeten werkgevers ook zorgen voor goede voorlichting. Het is belangrijk dat werknemers geïnformeerd worden over de risico’s van langdurig beeldschermwerk en dat zij worden aangemoedigd om tijdig een oogonderzoek te laten uitvoeren. Voorlichting over het belang van pauzes, een goede werkhouding en een ergonomische werkplek kan veel klachten voorkomen.

Welke maatregelen kunnen werkgevers treffen om visuele ondersteuning en ergonomie te verbeteren?

Naast het aanbieden van een beeldschermbril, kunnen werkgevers verschillende maatregelen treffen om de werkomgeving comfortabel en ergonomisch verantwoord te maken. Enkele voorbeelden zijn:

• Instelbare monitoren: Verstelbare beeldschermen kunnen helpen om oog- en nekklachten te verminderen. Hierdoor kan de werknemer de hoogte en hoek van het scherm aanpassen voor een betere werkhouding.
• Ergonomische stoelen en bureaus: Ergonomisch meubilair zorgt voor een betere houding en vermindert de fysieke belasting tijdens het werken, wat vooral belangrijk is bij langdurig beeldschermwerk.
• Verlichting: Goede verlichting op de werkplek is essentieel om vermoeide ogen en hoofdpijn te voorkomen. Werkgevers moeten zorgen voor voldoende natuurlijk licht of verlichting die speciaal is ontworpen voor kantooromgevingen.

De Arbowet en het Arbeidsomstandighedenbesluit bieden duidelijke richtlijnen voor werkgevers en werknemers op het gebied van beeldschermwerk. Werkgevers zijn verplicht om oogonderzoeken aan te bieden en, indien nodig, de kosten van een beeldschermbril te vergoeden. Door middel van een goed uitgevoerde RI&E kunnen risico’s in kaart worden gebracht en maatregelen worden getroffen om de gezondheid van werknemers te beschermen. Bovendien zijn er duidelijke regels over pauzes tijdens beeldschermwerk en het vergoeden van hulpmiddelen.

Meer weten over de exacte bepalingen in de Arbowet? Bekijk het volledige artikel hier.

Meest gestelde vragen over de Arbowet en beeldschermbrillen

Wanneer is er recht op een beeldschermbril volgens de Arbowet?

Een werknemer heeft recht op een beeldschermbril wanneer uit een oogonderzoek blijkt dat een gewone bril niet volstaat voor het beeldschermwerk. Dit onderzoek moet plaatsvinden voordat intensief computerwerk begint of wanneer er klachten optreden, zoals vermoeide ogen of hoofdpijn.

Moet de werkgever de kosten van een beeldschermbril vergoeden?

Ja, als uit een oogonderzoek blijkt dat een speciale bril nodig is voor beeldschermwerk, is de werkgever verplicht de kosten van deze bril te vergoeden, op voorwaarde dat de werknemer meer dan twee uur per dag achter een beeldscherm werkt.

Hoe vaak moet een oogonderzoek worden aangeboden?

Werkgevers moeten een oogonderzoek aanbieden voordat intensief beeldschermwerk start. Daarnaast moet er opnieuw een onderzoek worden aangeboden als er klachten ontstaan die verband houden met het gezichtsvermogen tijdens het werk.

Wat zijn de verplichtingen van de werkgever naast het aanbieden van een beeldschermbril?

Naast het aanbieden van een beeldschermbril is de werkgever verplicht om de werkplek ergonomisch verantwoord in te richten. Dit omvat onder andere het geven van voorlichting over een goede werkhouding, het belang van pauzes en het vermijden van oog- en lichamelijke klachten door langdurig beeldschermwerk.

Kan de werkgever bepalen welke bril wordt verstrekt of waar deze wordt aangeschaft?

Ja, de werkgever kan bepalen waar de beeldschermbril wordt aangeschaft en tot welk bedrag deze wordt vergoed. Veel bedrijven hebben afspraken met specifieke opticiens, zoals Hans Anders, waar de bril besteld kan worden. De werkgever moet echter altijd zorgen voor een passende oplossing. Dit betekent dat de verstrekte bril moet voldoen aan de specifieke behoeften van de werknemer.

Volgens het Arbobesluit (Artikel 8.1) moeten persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals een beeldschermbril, voldoen aan de volgende criteria: ze moeten geschikt zijn voor de risico's waaraan de werknemer wordt blootgesteld en afgestemd zijn op de individuele omstandigheden van de werknemer. Bijvoorbeeld, wanneer multifocale glazen nodig zijn, moet de werkgever deze correctie vergoeden (bron: wetten.overheid.nl).

Wat moet er gebeuren bij klachten door beeldschermwerk?

Wanneer er klachten ontstaan, zoals vermoeide ogen, wazig zicht of hoofdpijn, kan er een nieuw oogonderzoek worden aangevraagd. Op basis van de resultaten kan het noodzakelijk zijn om een aangepaste bril te verstrekken.

Hoe vaak is er recht op een nieuwe beeldschermbril?

De Arbowet stelt geen vaste frequentie voor de vervanging van een beeldschermbril. Echter, als de oogsterkte verandert of als er klachten zijn tijdens het werk, kan er recht zijn op een nieuwe bril. Dit wordt bepaald op basis van een nieuw oogonderzoek.

Welke andere maatregelen moet een werkgever nemen om de werkplek gezond te houden?

Naast het aanbieden van een beeldschermbril moet de werkgever zorgen voor een ergonomisch ingerichte werkplek. Dit kan onder andere betekenen dat er een instelbare monitor beschikbaar is, ergonomisch meubilair wordt gebruikt en er goede verlichting aanwezig is.